امروز می‌خواهیم دربارهٔ چیزی به نام "دواپس" (DevOps) صحبت کنیم. شاید این اسم برایت عجیب باشد، اما نگران نباش، من آن را طوری برایت توضیح می‌دهم که خیلی راحت متوجه شوی.
فرض کن که می‌خواهی یک قلعهٔ شنی بزرگ بسازی. برای این کار به دو گروه از دوستانت نیاز داری. گروه اول مسئول ساختن قلعه هستند و گروه دوم مسئول نگهداری از آن. اگر این دو گروه با هم صحبت نکنند و هماهنگ نباشند، چه اتفاقی می‌افتد؟ احتمالاً قلعه درست ساخته نمی‌شود یا خیلی زود خراب می‌شود. در دنیای کامپیوتر هم همین اتفاق می‌افتد. دواپس یعنی برنامه‌نویسان (کسانی که نرم‌افزار می‌سازند) و تیم‌های عملیاتی (کسانی که از نرم‌افزارها مراقبت می‌کنند) با هم همکاری کنند تا همه‌چیز بهتر و سریع‌تر انجام شود.
چرا دواپس مهم است؟
در گذشته، برنامه‌نویسان فقط نرم‌افزار را می‌ساختند و کارشان تمام می‌شد. بعد از آن، تیم عملیاتی مسئول نصب و نگهداری آن نرم‌افزار بود. اگر مشکلی پیش می‌آمد، باید منتظر می‌ماندند تا تیم برنامه‌نویسی آن را درست کند. این فرآیند زمان‌بر و خسته‌کننده بود.
اما دواپس این مشکل را حل کرده است. با دواپس، تیم‌های برنامه‌نویسی و عملیاتی با هم کار می‌کنند، اطلاعات را سریع‌تر به اشتراک می‌گذارند و مشکلات را زودتر حل می‌کنند. این یعنی نرم‌افزارها سریع‌تر ساخته و اجرا می‌شوند و وقتی مشکلی پیش بیاید، به‌سرعت برطرف می‌شود.
ابزارهای مهم در دواپس
برای اینکه دواپس به‌خوبی کار کند، از ابزارهای خاصی استفاده می‌شود. این ابزارها مانند اسباب‌بازی‌های جالبی هستند که هر کدام وظیفه‌ای دارند. بیا چندتا از مهم‌ترین‌هایشان را بشناسیم:
-
داکر (Docker)
فرض کن که می‌خواهی اسباب‌بازی‌های مورد علاقه‌ات را به خانهٔ دوستت ببری. اگر آن‌ها را بدون جعبه ببری، ممکن است گم شوند یا خراب شوند. اما اگر آن‌ها را در یک جعبهٔ مخصوص بگذاری، همه‌چیز مرتب و امن می‌ماند. داکر هم همین کار را برای برنامه‌های کامپیوتری انجام می‌دهد. با داکر، برنامه‌ها در یک بستهٔ مخصوص قرار می‌گیرند و می‌توان آن‌ها را به هر جایی برد و اجرا کرد، بدون اینکه خراب شوند یا درست کار نکنند.
-
کوبرنیتیز (Kubernetes)
حالا فرض کن که کلی جعبه داری و باید آن‌ها را به جاهای مختلف بفرستی. اگر کسی نباشد که مدیریت کند کدام جعبه کجا برود، همه‌چیز به‌هم می‌ریزد. کوبرنیتیز دقیقاً همین کار را انجام می‌دهد. وقتی برنامه‌های زیادی با داکر بسته‌بندی می‌شوند، کوبرنیتیز مدیریت می‌کند که هر برنامه در کجا اجرا شود و اگر یکی از آن‌ها خراب شد، به‌سرعت آن را درست می‌کند.
-
جنکینز (Jenkins)
تصور کن که قرار است هر روز اتاقت را مرتب کنی. اگر هر روز خودت این کار را انجام بدهی، ممکن است خسته شوی. اما اگر یک ربات داشته باشی که به او بگویی چه کار کند و او خودش اتاق را مرتب کند، خیلی راحت‌تر می‌شود. جنکینز هم یک ربات نرم‌افزاری است که به برنامه‌نویسان کمک می‌کند کارهای تکراری را خودکار انجام دهند. مثلاً هر بار که برنامه‌ای تغییر می‌کند، جنکینز آن را آزمایش می‌کند و اگر مشکلی بود، گزارش می‌دهد.
-
انسیبل (Ansible)
فرض کن می‌خواهی به چندین دوستت پیام بدهی. اگر بخواهی به هرکدام جداگانه پیام بدهی، وقت زیادی می‌گیرد. ولی اگر یک بلندگو داشته باشی و یک‌بار حرف بزنی و همه بشنوند، کار سریع‌تر انجام می‌شود. انسیبل همین کار را برای سرورها انجام می‌دهد. یعنی اگر قرار باشد تغییری در چندین سرور ایجاد شود، انسیبل به‌طور همزمان این تغییرات را انجام می‌دهد.
دواپس چه مزایایی دارد؟
وقتی از دواپس و ابزارهایش استفاده می‌کنیم، کارها سریع‌تر و آسان‌تر می‌شوند. چندتا از مهم‌ترین فواید دواپس این‌ها هستند:
-
سرعت بیشتر: نرم‌افزارها سریع‌تر ساخته و به‌روز می‌شوند.
-
کیفیت بهتر: چون همه با هم همکاری می‌کنند، مشکلات کمتر پیش می‌آید.
-
انعطاف‌پذیری: اگر لازم باشد چیزی تغییر کند، این کار راحت‌تر انجام می‌شود.
-
حل سریع مشکلات: اگر مشکلی در نرم‌افزار باشد، خیلی زودتر پیدا و برطرف می‌شود.
جمع‌بندی
دواپس یعنی همکاری بین برنامه‌نویسان و تیم‌های عملیاتی برای ساخت و نگهداری بهتر نرم‌افزارها. این روش باعث می‌شود کارها سریع‌تر، بهتر و آسان‌تر انجام شوند. ابزارهایی مثل داکر، کوبرنیتیز، جنکینز و انسیبل به ما کمک می‌کنند که کارهای تکراری را خودکار کنیم و مشکلات را زودتر حل کنیم. با دواپس، همه‌چیز روان‌تر و بهتر پیش می‌رود، درست مثل وقتی که همهٔ دوستانت در ساخت قلعهٔ شنی با هم همکاری می‌کنند!